طراجي
Design
طراحان افرادي هستند كه تمايل به آفرينش
دارند. آنها دانش عملي را با توانائي هنري درمياميزند تا ايده هاي ذهني را به
طرحهايي قابل قبول براي كالاهايي كه ميخريم، لباسهائي كه مي پوشيم ،
انتشاراتي كه مي خوانيم و محلهائي كه كار و زندگي ميكنيم تبديل كنند. طراحان
معمولا در رشته هاي خاصي از طراحي مانند طراحي اتومبيل ، تجهيزات صنعتي ويا
پزشكي ، اسباب منزل ، لباس و منسوجات ، تزئئنات گل ، انتشارات ، طراحي آرم ،
تابلوهاي اعلانات ، تبليغ فيلم و تبليغات تلوزيوني ، طراحي فضاي داخلي خانه و
دفتر كار ، نمايش كالاها و يا طراحي صحنه تلوزيون ، فيلم و تاتر تخصص
ميگيرند.
اولين قدم در خلق يك طرح جديد يا تغيير دادن
يك طرح تعيين نيازهاي مشتري ، عملكرد نهائي كه از طرح انتظار ميرود و جاذبه
آن براي مصرف كنندگان ميباشد. براي ايجاد يك طرح ، طراح ابتدا با تحقيق در
مورد خصوصيات مورد نظر طرح مانند اندازه ، شكل ، وزن ، رنگ , مواد مصرفي ،
قيمت تمام شده ، راحتي استفاده ، سازگاري و امنيت در استفاده شروع
ميكند.
سپس طراح بصورت كامپيوتري يا دستي طرحي
اوليه از شكل نهائي كار را تهيه ميكند. بعد ازمشورت با سفارش دهنده ، يك مدير
هنري يا يك تيم توليدي ، طراح با استفاده از ترسيم ، ماكت سازي ، شبيه سازي
رايانه اي يا ايجاد يك پيش مدل تمام عيار، نمونه كار را با جزئيات خلق
ميكند.
تعداد روز افزوني از طراحان از وسائل رايانه
اي طراحي (كد) براي طراحي و به تصوير كشيدن محصول نهائي استفاده ميكنند.
مدلهاي رايانه اي امتحان مدلهاي مختلف را آسانتر و انعطاف پذيرتر كرده و بدين
ترتيب هزينه هاي طراحي را كم كرده و مدت زمان لازم بين طراحي محصول و تحويل
آنرا به بازار كاهش ميدهند . طراحان صنعتي از رايانه براي ايجاد طرحها و
دستورالعملهاي قابل خواندن توسط ماشينها براي ايجاد ارتباط با وسائل خودكار
توليد استفاده ميكنند.
طراحان تجاري و صنعتي تعداد بيشماري
از محصولات مانند هواپيماها ، اتومبيلها ، اسباب بازي ، تجهييزات رايانه اي ،
مبلمان ، اسباب منزل و وسائل پزشكي ، دفتري وسرگرمي را طراحي ميكنند. آنها
استعداد هنري را با تحقيق در مورد مورد مصرف محصول ، نياز مشتري ، شاخصهاي
فروش ، مواد، و روشهاي توليد در مياميزند تا كالايي با حد اكثر كارآيي و
جذابيت كه قابليت رقابت در بازار فروش را داشته باشد توليد كنند. طراحان
صنعتي به صورت مشخصي در يك زمينه فوق تخصصي مانند طراحي وسائل آشپزخانه يا
بخشهاي داخلي اتومبيل فكر و كار خود را متمركز ميكنند.
طراحان مد لباس ، پوشاك و متعلقات
آنرا طراحي ميكنند. بعضي طراحان عالي رتبه لباس ، به صورت مستقل كار كرده
وبراي مشتريهاي خاص طراحي ميكنند اما اكثر آنها براي مراكز توليدي پوشاك
كارميكنند و مدلهايي مخصوص مردان ، زنان و بچه ها براي توليد انبوه طراحي
ميكنند.
طراحان گل ، گلهاي زنده ، خشك شده ، مصنوعي
و شاخ و برگ درختان را برحسب سفارش مشتري مي آرايند. كار آنها آراستن دسته
هاي گل , گلهاي تك شاخه ، تاج و حلقه گل ، سبد گل و گلخانه ها ميباشد . آنها
معمولا بر اساس سفارشهاي نوشته شده مشتري شامل رنگ ، نوع گل ، قيمت ، زمان
تحويل سفارش ، مناسبت كار ، و محلي كه بايد سفارش تحويل داده شود كار
ميكنند.
طراحان گرافيك (گرافيستها) از محيطهاي چاپي
، الكترونيكي و فيلم براي ايجاد طرحهايي كه نيازهاي تجاري مشتري را برآورده
ميسازند استفاده ميكنند. با استفاده از نرم افزارهاي رايانه اي آنها شماي كلي
و طرح مجلات ، روزنامه ها ، ژورنالها ، گزارشهاي شركتي و ديگر كارهاي
انتشاراتي را طراحي ميكنند. كار ديگر آنها توليد نمايشهاي تبليغاتي و
بروشورهاي فروش براي توليدات و خدمات شركتها ، طراحي آرم مشخصه شركتهاي تجاري
و تابلوهاي اعلانات دولتي و تجاري ميباشد كه به اين مورد آخر گرافيك محيطي
گويند. تعداد روز افزوني از گرافيستها جذب توليد گرافيك براي صفحات اينترنت
شده اند. گرافيستها دركار توليد تبليغات تلوزيوني نيزميباشند.
طراحان داخلي بخشهاي داخلي خانه هاي شخصي ،
ساختمانهاي عمومي و مؤسسات و مراكز تجاري مانند دفاتر كار ، رستورانها ،
فروشگاهها ، بيمارستانها ، هتلها ، و تاترها را طراحي كرده و مبلمان ميكنند.
آنها در تجديد دكورو گسترش فضاهاي داخلي نيز دخالت دارند. اكثر طراحان داخلي
در يك رشته تخصص دارند. به عنوان مثال بعضي بر روي مكانهاي مسكوني وبعضي ديگر
بر آشپزخانه يا حمام كار خود را متمركز ميكنند. آنها نقاشيها ، دكورهاي داخلي
، مبلمان ، نورپردازي ، و پرداخت نهائي كار را با توجه به بودجه ، نياز و
تمايل مشتري به انجام ميرسانند. اين طراحان به طور روزافزوني از رايانه براي
طراحي استفاده ميكنند. كار ديگر آنها طراحي طبقه بنديهاي كتاب و كمدها ،
هماهنگ سازي رنگها و نيز طراحي
كف پوشها و پنجره هاست. طراحان فضاهاي عمومي بايد استانداردهاي لازم براي
افراد معلول و سالخورده رانيز در نظر بگيرند.
طراحان ويترين وظيفه طراحي ويترين
فروشگاهها و نمايشگاهها رابه عهده دارند. آنها در كارشان از مانكنهاي مصنوعي
و نورپردازي نقطه اي نيز استفاده ميكنند. در فروشگاههاي زنجيره اي طرح كلي
فروشگاهها در يك بخش مركزي طراحي ميشود. سپس طرح تهيه شده براي اجرا توسط پست
الكترونيكي به فروشگاهها فرستاده شده ومناسب با فضاي هر فروشگاه پياده سازي
ميشود.
طراحان صحنه ، دكورهاي لازم براي فيلمها ،
تلوزيون و تاترها را طراحي ميكنند. آنها سناريو را مطالعه كرده و با كارگردان
و ديگر طراحان مشورت ميكنند و سپس در مورد دوران تاريخي ، مد لباس و سبك
معماري مربوطه تحقيقات لازم را به عمل مي آورند. بعد ازآن نوبت ميرسد به
ساختن مدل نمونه براي اجراي نهائي . آنها براي استفاده بهينه از فضا از
كتابدارها ، راهنمايان موزه و متصديان سالنها كمك ميگيرند.
محيطهاي كاري براي طراحان بر حسب نوع
كار متفاوت است. كساني كه در واحدهاي صنعتي و توليدي و شركتهاي بزرگ
كارميكنند معمولا محيط كاري راحت و با نور كافي دارند و ساعتهاي معيني را در
هفته كار ميكنند. كساني كه كار مستقل دارند ساعات طولانيتري را به كار
ميپردازند.
كساني كه به صورت قراردادي سفارش ميگيرند
مجبورند كه ساعتهاي كاري خود را با مشتري هماهنگ كنند و گاهي در شبها و
تعطيلات نيز كار كنند. گاهي براي ديدن محل نمايشگاه يا كار مشتري ويا خريد
لوازم مسافرت كاري الزاميست. كساني كه كار قراردادي ميگيرند براي جلب رضايت
مشتري و بازاريابي تحت فشار هستند و زماني كه طرح آنها پذيرفته نميشود يا از
خلاقيت كافي در كار بهره مند نميشوند استرس زيادي به آنها وارد ميشود.
امروزه اينترنت در كار آنها
نقشي اساسي بازي ميكند.
طراحان صنعتي و گرافيستها با وجود ساعتهاي
منظم كاري دربسياري موارد براي
تحويل به موقع سفارش مجبور به اضافه كاري هستند. برخلاف آنها طراحان صحنه
ساعتهاي كار طولاني و نامنظم دارند و اغلب براي اعمال تغييرات سريع تحت
فشارند. طراحان ويترين معمولا در فضاي بسته كار ميكنند و در ساخت و نصب اجزا
بايد كار فيزيكي نيز انجام دهند(مانند نجاري ). طراحان داخلي و لباس نيز گاهي
براي تحويل به موقع كار تحت فشارند. محيط كاري طراحان گل بسيار دلپذير است
اما براي تحويل سفارشهاي مربوط به تعطيلات و مراسم ازدواج و عزا گاهي مجبورند
اضافه كاري كنند.
طراحان صنعتي ميتوانند در صنايع مختلف جذب
كار شوند. طراحان داخلي براي شركتهاي خصوصي كار ميكنند. طراحان صحنه جذب
شركتها فيلمسازي ، تاترها و صداو سيما ، موزه ها و گالريهاي هنري ميشوند. طراحان لباس به صورت مستقل
يا براي توليديهاي پوشاك كار ميكنند. طراحان گل معمولا به صورت شخصي كار
ميكنند.
آموزش و ادامه تحصيل
در تمامي رشته هاي طراحي خلاقيت حرف
اول را ميزند. طراحان بايد حس قوي داشته باشند ، چشمي كه جزئيات و رنگها را
خوب تشخيص بدهد ، حس توازن و تناسب و قدرت درك زيبائي .
با وجود اينكه رايانه در بسياري از زمينه
هاي طراحي وارد شده است اما قدرت ترسيم و طراحي دستي هنوز هم بخصوص در طراحي پوشاك
لازمه اين رشته است. يك طراح براي اينكه شغل مناسبي بدست بياورد بايد كارنامه
كاري خوبي براي خود دست و پا كند.
در ايران رشته هاي طراحي صنعتي ، طراحي
پارچه و لباس ، طراحي و چاپ پارچه و طراحي صحنه(گرايش رشته نمايش) وجود دارد
و كار طراحي داخلي را آرشيتكتها و دكوراتورها انجام ميدهند. طراحي گل و
ويترين نياز به تحصيلات دانشگاهي ندارد.
دربين دروسي كه به اين رشته ها مربوط ميشود
ميتوان از هنر و تاريخ هنر ، مباني طراحي ، طراحي ، نقشه كشي ، پارچه شناسي ،
طراحي ماشين آلات ، طراحي رايانه اي ، مجسمه سازي ، معماري ، مهندسي پايه نام
برد. روانشناسي و مديريت از دروس لازم براي كساني است كه ميخواهند به صورت
شخصي كار كنند.
بعلت كاربرد روزافزون رايانه در اين رشته ها
، طراحان بايد با نرم افزارهاي رايانه اي طراحي آشنائي كامل داشته باشند. به
عنوان مثال طراحان صنعتي به طور وسيعي از رايانه در صنايع هوا- فضا ، اتومبيل
سازي و الكترونيك استفاده ميكنند. طراحان داخلي نيز با استفاده از رايانه
حالتهاي مختلفي از طرح نهائي را ساخته و به مشتري نشان ميدهند.
كساني كه طراحي را به عنوان شغل خود
برميگزينند بايد خلاق ، داراي تخيل بالا و با حوصله باشند و بتوانند بصورت
نوشتاري ، ديداري و كلامي با ديگران ارتباط برقرار كنند. از آنجائيكه سليقه
اجتماع به سرعت و مداوم تغيير ميكند ، طراحان بايد مطالعه وسيع و دائم داشته
و در معرض نظريات جديد قرار داشته باشند و بتوانند به سرعت به تغييرات واكنش
نشان بدهند. توانائي در حل مسائل ، كار مستقل و كار تحت فشار از شرايط لازم
طراحي است.
چشم انداز آينده
درتمامي رشته هاي طراحي به غير از طراحي گل
، رشد بسيار سريع بوده و رقابت نزديك است. رشد صنعت و فن آوري بخصوص در پزشكي
و حمل و نقل رشد طراحي صنعتي را باعث شده است. گسترش سريع اينترنت و شبكه هاي
تلوزيوني نياز به گرافيستهاي فعال دراين زمينه ها را افزايش داده است و تمايل
به طراحي حرفه اي فروشگاهها ، رستورانها ، دفاتر كار و منازل رشد طراحي داخلي
و دكوراسيون را به همراه آورده است.
ميزان درآمد
آمار مربوط به ايالات متحده در سال
2000 درآمد ميانگين را براي طراحان صنعتي 48780 دلار ، طراحان لباس 48530
دلار ، طراحان گل 18360 دلار ، گرافيستها 34570 دلار ، طراحان داخلي 36540
دلار ، طراحان صحنه 31440 دلار وطراحان ويترين 20930 دلار در سال نشان
ميدهد.